Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2011

ΤΜΗΜΑ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ



Ζωγραφική 7-8
Προπτυχιακό [Δ΄έτος (χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)]
Καθηγητές: Ξ. Μπήτσικας, Χ. Χαρίσης, Εμ. Κατσάρης
ΜΠΣ [ιδέα και πρακτική του σχεδίου (γ εξάμηνο)]
Καθηγητές: Ξ. Μπήτσικας, Π. Μάντζου, Χ. Χαρίσης, Εμ. Κατσάρης

Υπόθεση εργασίας
Ένα πρόσωπο μιλά με το σχήμα του, την έκφρασή του, τη μιμητική του. Αυτός που ξέρει να διαβάζει ένα πρόσωπο είναι ικανός να γνωρίζει τους άλλους και να προβλέπει τη συμπεριφορά τους: η φυσιογνωμική είναι ικανή μέθοδος.
Μπορούν να οριστούν πραγματικά ο χαρακτήρας, οι ικανότητες, μέσα από τη σπουδή του σχήματος του προσώπου και είναι αυτή η μέθοδος ικανή να δημιουργήσει ασφαλή πρότυπα συμπεριφοράς και προσδοκιών; Η πεποίθηση ότι σε μερικούς φυσιογνωμικούς τύπους αντιστοιχούν συγκεκριμένοι τύποι προσωπικότητας συχνά αποδεικνύεται λανθασμένη, μιας και η εφαρμογή της φυσιογνωμικής συνιστά αρκετά περίπλοκη διαδικασία.
Μπορεί η εγκληματική προδιάθεση να είναι αποτυπωμένη στα χαρακτηριστικά του προσώπου και του σώματος; Ο κίνδυνος να μετατραπεί η φυσιογνωμική από κοινωνική αξιολόγηση σε κοινωνικό στιγματισμό είναι εμφανής. Η φυσιογνωμία κάθε ανθρώπου είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων, όπως: της κληρονομικότητας, της ανατροφής, της διατροφής, της εργασίας, της σκέψης, των επιθυμιών, του περιβάλλοντος των κοσμικών επιδράσεων, του όλου εσωτερικού κόσμου του ανθρώπου κλπ. Η αλλαγή αυτών των χαρακτηριστικών επιφέρει και ανάλογη αλλαγή της φυσιογνωμίας. Μόνο η συσχέτιση της μορφολογίας με τις ποικίλες εκδηλώσεις του ατόμου μπορεί να μας επιτρέψει, να διακινδυνεύσουμε την προσέγγιση της φυσιογνωμικής από εγκληματολογική σκοπιά. Με τη "Φυσιογνωμική" γίνεται μια προσπάθεια να εξηγηθεί ο χαρακτήρας, οι ψυχικές ιδιότητες και οι ροπές του ανθρώπου, όμως, όπως υποστήριξε ο Αριστοτέλης, η συγκριτική μελέτη της φυσιογνωμίας του ανθρώπου μπορεί να έχει επιτυχία, με ακρίβεια και λεπτομέρεια, μόνο μεταξύ των ομοίων ανθρωπίνων τύπων.

Στόχος είναι η δημιουργία ενός αφηγηματικού σχήματος (σενάριο/στρατηγική) σχετικά με φανταστική εγκληματική ενέργεια ή με διαπραχθείσα και η αναδιοργάνωση της αφήγησης: η αναπαράσταση του πρωταγωνιστή(ών) και του ιστορικού της χώρου και χρόνου, ως εικαστική πρόταση. Σημαντική παράμετρο για τα ζητούμενα συνιστά η έννοια της αναφοράς, της οικειοποίησης, της επανερμηνείας και της μετάπλασης θεμάτων και μηχανισμών αναπαράστασης, αρκετά συνηθισμένη πρακτική, με εννοιολογικές και εικαστικές προεκτάσεις.
Επίσης στόχο αποτελεί ο συσχετισμός της αρχετυπικής μορφής και της δράσης με την φυσιογνωμική, ως μέρος της μυθοπλαστικής διαδικασίας.

Διάγραμμα
Οργάνωση
- 1 μεταπτυχιακός φοιτητής ανά ομάδα φοιτητών ως συντονιστής (αναλαμβάνει τον συντονισμό των μελών της ομάδας [-κατανομή ρόλων κλπ] την καταγραφή των στοιχείων και τη σύνταξη του θεωρητικού μέρους της εργασίας )
- Ομάδες φοιτητών. Κάθε μία αναλαμβάνει ένα προφίλ ( ριφιφί, serial killer, απαγωγέας, ληστής τραπέζης, βιαστής). Κάθε ομάδα ανεβάζει στο blog (με κοινή σχεδίαση-χαρακτηριστικά) κάθε στάδιο της έρευνας, βιβλιογραφία, σημειώσεις, προσχέδια κλπ.

Α΄σκέλος
Έρευνα και ανάλυση
Έρευνα πάνω στο φυσιογνωμικό προφίλ (και παράλληλα το ψυχολογικό) μέσα από μερικά (10) πρότυπα εγκληματιών στις κατηγορίες: ριφιφί, serial killer, απαγωγή, ληστεία τραπέζης, βιασμός.
Εύρεση κοινών χαρακτηριστικών στις κατηγορίες και στους εγκληματίες. Ιστορικό πράξης. Μαρτυρίες, αφηγήσεις, χαρακτηριστικά εγκληματία, χαρακτηριστικά δράσεων…
Αν τα πρόσωπα είναι υπαρκτά, γίνεται ανάλυση χαρακτηριστικών, σημείων στοιχείων κλπ. Αν είναι φανταστικά τα πρόσωπα (μυθιστορήματα) τότε γίνεται σύνθεση τους και σύνθεση της ιστορίας/αφήγησης μετά από την επισήμανση των κυρίαρχων χαρακτηριστικών των ιστοριών (σχεδιασμός αρχετυπικών μοντέλων)
Παραδοτέα: τέλος εξαμήνου

Σειρά διαλέξεων:
• Φυσιογνωμική
• Η έννοια της αναφοράς της οικειοποίησης και της μετάπλασης
• (Εγκληματολογία)
• (ΜΜΕ και δημιουργία προφίλ)
• ντοκιμαντέρ…
(Γιάννης Βαλεράς- Το σπίτι του Κάιν)  
• (Ψυχολογία)
Προβολές ταινιών:
"M" Fritz lang [ http://en.wikipedia.org/wiki/M_%281931_film%29 ] 25-11-2011
"Element of Crime" Lars von Trier's [ http://en.wikipedia.org /wiki/The_Element_of_Crime ] 02-12-2011

"Rashomon "  1950   Akira Kurosawa [http://en.wikipedia.org/wiki/Rashomon_%28film%29  ] 09-12-2011
"natural born killers" (1994) Oliver Stone [ http://en.wikipedia.org/wiki/Natural_Born_Killers "] [http://www.youtube.com/watch?v=whfHxiYtyy0&feature=related ]

Β΄σκέλος
Εικαστική πρόταση
Ζητούμενα :
ο κάθε φοιτητής θα δημιουργήσει ένα πρόσωπο από ανάλυση των ήδη υπαρχόντων [πρόσωπα από ειδήσεις (τηλεόραση, εφημερίδες , περιοδικά , ταινίες] που συγκεντρώθηκαν και αναλύθηκαν το 1ο εξάμηνο ή θα συνθέσει ένα με βάση τα φανταστικά πρότυπα από περιγραφές (βιβλία, αφηγήσεις κλπ)
Ενσωμάτωσή τους στη μυθοπλασία: η διήγηση/σενάριο και η σύνταξη της φυσιογνωμίας.
… (ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο πώς χρησιμοποιείται η αναφορά, πώς προχωρά σταδιακά κάποιος από την ανάλυση στην σύνθεση, από την οικειοποίηση στην μετάπλαση… )
Μέσο: ελεύθερο [ Ως πορτραίτα, ζωγραφική, κόμικ, εγκατάσταση, βιντεοεγκατάσταση, videogames, ...]
Παραδοτέα: τέλος εξαμήνου

Σειρά διαλέξεων:
• Σενάριο, κατασκευή του προσώπου, στοιχεία αφήγησης-κόμικ (Πέτρος Μαρτινίδης)
• Καλλιτέχνες (Μάριος Σπηλιόπουλος, Nίκος Τρανός)
Φυσιογνωμική (N. Κατσικούδης)  

Γ σκέλος
Έκθεση έργων και κατάλογος (κοινοποίηση εργασιών)


Βιβλιογραφία:
-Γιάννης Πανούσης , Φυσιογνωμική, μια σύγχρονη εγκληματολογική προσέγγιση, εκδ. Α. Σάκκουλα, Αθήνα – Κομοτηνή, 19881, 20002, 20033, 20074, 20095
-Lavater, Physiognomische Fragmente (1775-78)
-Jeffrey Ford, Ο φυσιογνωμιστής, Εκδ. Οξύ, 2001 (Μεταφρ. Βασίλης Μπαμπούρης)
-Σιέττος Γεώργιος Β., Φυσιογνωμική. Ο χαρακτήρας του ανθρώπου από τη φυσιογνωμία, Εκδ. Πύρινος Κόσμος
-BARTHES ROLAND ,“THE DEATH OF THE AUTHOR” (1968) in Image - Music - Text. Ed. and trans. Stephen Heath. New York: Hill and Wang, 1977. p142-148.
-Foucault, Michel (1969), "What is an Author?", in Harari, Josué V., Textual Strategies: Perspectives in Post-Structuralist Criticism, Ithaca, NY: Cornell University Press, 1979
-"A Preface to Transgression" in Language, counter-memory, practice: selected essays and interviews by Michel Foucault, Donald F. Bouchard (ed.), Ithaca, New York: Cornell university Press, 1977. (στο ίδιο βιβλίο είναι και το "What is an author?")
-Stafford Barbara, Visual Analogy: Consciousness as the Art of Connecting, Publisher: MIT Press 1999
-Bataille Georges: Visions of Excess: Selected Writings, 1927-1939, Allan Stoeckl (ed.), Minneapolis: University of Minnesota Press, 1994.